İFLAS YA DA İFLAS ERTELEMESİ

İFLAS MI? YOKSA İFLAS ERTELEMESİ Mİ? 
 Ekonomik krizin derinleştiği dönemlerde, ticaret hayatında aktif rol oynayan sermaye şirketlerinin finansal problemleri gündeme gelebilir. Bu finansal problemlerin ağırlaşması halinde de artık bu borç baskısı şirketler faaliyetlerini sürdüremez hale gelirler. 

Bu durumda şirketlerin önlerindeki alternatifler arasında “iflas” veya “iflas ertelemesi” kurumları öne çıkmaktadır. Ancak şirketler hangi yolu seçmeleri konusunda dikkatli olmak mecburiyetindedirler. Aksi halde mevcut şartlarına uyumsuz olan bir yolu takip etmeleri 
halinde çok ciddi sorunların ortaya çıkması söz konusu olmaktadır. 

Ticari şirketlerin iflası, bizzat şirketin kendisi tarafından mahkemeye müracaat ederek başlatılması TTK 376 vd., İİK 178 vd. ile düzenlenmiştir. Şirketin acz halinde olması durumunda bu durum kanuni bir zorunluluktur. Genel olarak iflas müessesesine bakıldığında 
mal varlığının, borçlarını ödemek için hızlı likidite edildiği bir tasfiye sürecidir ve bu süreç sonunda şirket hukuken ortadan kalkmaktadır. İflas müessesesinin normal tasfiyeden farkı temelde şirketin borçlarının tamamen ödeyemeyeceği esasına dayanmasıdır. 

İflas yolu ile yapılan icra takibi veya doğrudan müracaat ile şirket merkezinin bağlı bunduğu yerdeki Asliye Ticaret Mahkemesi kararı ile tesis edilir. Kararın kesinleşmesi beklenmeden iflas süreci başlar. İflas kararı verilmesiyle şirket hakkında açılan dava ve icra 
takipleri durur ve mal varlığı üzerindeki hacizler düşer. İflasın tasfiyesi yine aynı yargı yerindeki iflas dairesi ve seçilecek iflas idaresi tarafından yapılır. İflas eden şirketin mal varlığı nakde çevrilir ve kanunun belirlediği sıra dâhilinde alacaklılara ödeme yapılır. 

Şirket mahkemeye müracaatla iflas durumunda olduğunu bildirmekle beraber iflasın ertelenmesi talebinde de bulunabilir. Bu yolla şirket. Mahkemeden iflas yolu ile tasfiye edilerek kapanmak yerine finansal durumunu düzeltebilecek bazı imkânlara haiz olduğunu 
vurgulayarak kendisine süre verilmesini talep edebilir. Bu taleple mahkemeye yapılacak müracaatla şirket, mali durumunu düzeltmeye yönelik bir iyileştirme projesini mahkemeye sunar. Öncelikle mahkeme tarafından durumun kabul edilebilir olduğu tespit edilmesi halinde ihtiyati tedbir kararı tesis edilerek müracaat incelemeye alınır. Bu iyileştirme projesinin niteliği hakkında kanunda yazılı düzenleme bulunmaması TTK 377’de belirtildiği gibi nakit sermaye konulması da dâhil nesnel ve gerçek kaynakları gösteren önlemler bulunması gerektiği belirtilmiştir. İyileştirme projesi, iflas ertelemesi müracaatının en temel unsurlarından biridir. Yargıtay içtihatları uyarınca projenin mahkeme tarafından teknik bilirkişilere inceletilmesi, itirazların raporlarla irdelenmesi ve bilirkişi raporlarının denetime 
açık olması gerekmektedir. 

İyileştirme projeleri hazırlanırken öncelikle mahkemeden ihtiyati tedbir kararı tesis edilmesi ve akabinde de iflas ertelemesi kararı alabilmesi için uygulamada real durumun aksine gerçekçi olmayan unsurlara yer verilmesi halinde iflas ertelemesi kararının reddedilmesi ve şirket hakkında iflas açılması halinde şirketin yöneticilerinin hukuki ve cezai mesuliyetleri gündeme gelmektedir. 

Projenin mahkeme tarafında kabul edilmesi halinde şirketin mali durumunun düzeltilmesi için ilk olarak 1 yıl ve 4 yıla uzatılabilen bir süre verilir. Şirkete 3 kişi kayyum olarak atanır. Bu kayyumun görev ve yetkileri açıkça belirtilmekle beraber mevcut yönetim kurulunun 
kararlarını onaylamak üzere görev alırlar. 

Bu süre zarfında rehinli alacaklar hakkında takip devam eder ancak paraya çevirme işlemi yapılamaz. Mevcut icra takipleri durur. Ancak ücret, kıdem ve ihbar vesair işçi alacakları hakkında takip yapılabilir. 

Özetle, ekonomik sıkıntılarla boğuşan şirketin iflas ya da iflas ertelemesi yollarından hangisine müracaat edeceği hususu şirketin mevcut durumu dikkatlice ele alınarak karar verilmesi gereken bir durumdur. Şirketin içinde bulunduğu şartların el verişli olmadığı bir 
yolun tercih edilmesi halinde ciddi hukuki ve cezai sorumlulukların gündeme gelmesi kuvvetle muhtemeldir.